۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۸

ایران پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ دنیا را دارد

سازندگان فیلترشکن سایفون می‌گویند ایران پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ اینترنت در دنیا را دارد.

مایکل هال،‌رئیس سایفون می‌گوید: روزانه بین یک و نیم تا دو میلیون نفر از این فیلترشکن در ایران استفاده می‌کنند؛ آماری که در مواقع تشدید فیلترینگ یا مسدود شدن بعضی سرویس‌ها بیشتر هم می‌شود. ایران «آدم‌های خیلی باهوشی دارد که کارشون مقابله با آدم‌های باهوش ماست.»

هال در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی فارسی گفته اوایل سال ۲۰۱۸ (زمستان ۱۳۹۶) که ایران پیام‌رسان تلگرام را فیلتر کرد، برای دو هفته شمار کاربران سایفون در ایران به «بیش از ۱۰ میلیون نفر» رسید.

او تلاش‌ها برای مؤثر نگه داشتن سایفون را به یک «جنگ فرسایشی» تشبیه کرده و گفته بعضی از روش‌هایی که ایران برای از کار انداختن فیلترشکن‌ها استفاده می‌کند، روی سیستم‌های مالی و تجاری ایران هم تأثیر منفی می‌گذارد و استفاده از اینترنت را مشکل می‌کند. «در نتیجه به‌طور طبیعی یک مقدار مقاومت ایجاد می‌شود و فیلترینگ شدید را فقط برای مدت محدودی می‌توانند اعمال کنند.»

قوی‌ترین سیستم فیلترینگ جهان؟

شاید بعضی‌ها حرف‌های رئیس سایفون درباره قدرت سیستم فیلترینگ ایران را باور نکنند، ولی گفته‌های او احتمالاً مقام‌های وزارت ارتباطات ایران را خوشحال می‌کند؛ چرا که نشان می‌دهد فیلترینگ ایران لااقل دست کمی از کشورهای دیگر ندارد.

آن‌ها می‌توانند در پاسخ به انتقادهای بعضی از اصولگرایان و مقام‌های قضایی ایران از دولت بابت ضعف‌های سیستم فیلترینگ، به حرف‌های آقای هال استناد کنند و بگویند سیستمی بهتر از این وجود ندارد.

به عبارت دیگر، اگر سیستم فعلی خواسته‌های آن‌ها را برآورده نمی‌کند، شاید وقت آن باشد که در سیاست فیلترینگ به کلی تجدید نظر کرد. به این معنا که یا باید به جای فهرست سیاه سایت‌های ممنوعه، فهرست سفیدی از سایت‌های مجاز را ارائه کنند (که عملاً قطع اینترنت است) یا این‌که از فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های محبوب دست بردارند.

گسترش جهانی فیلترینگ

فیلترشکن سایفون یک دهه پیش در سیتیزن‌لب (آزمایشگاه شهروندی) دانشگاه تورنتوی کانادا پایه‌گذاری شد.

حالا سایفون یک شرکت خصوصی است که بخشی از بودجه‌اش را از قراردادهایش با بنگاه‌های خبری بین‌المللی نظیر بی‌بی‌سی تأمین می‌کند و بخشی دیگر هم از کمک‌هزینه دولت آمریکا برای آزادی اینترنت می‌آید.

مایکل هال در توصیف قراردادهای شرکتش می‌گوید: «ما برای شبکه‌های خبری مخاطب می‌آوریم و آن‌ها پولش را می‌دهند.»

او می‌گوید ۱۰ سال پیش فکر می‌کرد روزی برسد که دیگر نیازی به سایفون نباشد، ولی در سال‌های گذشته گسترش فیلترینگ و سانسور اینترنت نه فقط در جوامع بسته، بلکه حتی در جوامع باز بوده و این باعث شده تقاضا برای فیلترشکن‌ها بیشتر شود.

راحتی کاربرد در برابر حریم خصوصی

دلایل فیلترینگ در کشورهای مختلف با هم فرق می‌کند. بعضی کشورهای غربی مثلاً سایت‌های دانلود غیرقانونی فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی را مسدود می‌کنند؛ در مقابل کشورهایی مثل ایران دسترسی به سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی را می‌بندند.

رئیس سایفون می‌گوید این شرکت تابع قوانین کاناداست و بنا بر ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، دسترسی آزادانه به اطلاعات را حق همه مردم دنیا می‌داند.

به گفته مایکل هال، وقتی مردم به طور گسترده تصمیم می‌گیرند که از ابزار ما برای دسترسی به یک سایت یا سرویس استفاده کنند، این خود مردم‌اند که چنین تصمیم گرفته‌اند. سازندگان سایفون قبول دارند که این نرم‌افزار بهترین گزینه برای خصوصی نگه داشتن گشت و گذار کاربران در اینترنت نیست و برای امنیت کامل، نرم‌افزار «تور» را پیشنهاد می‌کنند.

هال می‌گوید: برای سایفون این مهم است که مردم بتوانند یک برنامه خبری را راحت تماشا کنند. روش‌هایی که مثلاً تور استفاده می‌کند باعث می‌شود که شبکه بسیار کند و تقریباً غیر قابل استفاده شود.